Flow: een gestroomlijnd proces creëren

Lean principe 3: Flow – Creëeren van een proces(keten) met zo min mogelijk verspillingen

Na waardestroom, is het derde Lean principe: Flow. De stap legt de nadruk op creëren van een proces(keten) met zo min mogelijk verspillingen en zoveel mogelijk toegevoegde waarde. Als duidelijk is waar in het proces waarde wordt toegevoegd voor de klant (en organisatie), is de volgende stap om de stappen die geen waarde toevoegen te verminderen, zodat je een gestroomlijnd proces krijgt. Vragen hierbij zijn

  • Hoe herken je (gebrek aan) flow in het proces?
  • Hoe creëer je meer flow in het proces?


Simpele (Excel) tools* die hier o.a. bij kunnen helpen zijn: procesefficiëntie bepalen, line balancing (m.b.v. takttijd en bezettingsgraad), etc.

*Voor het creëren van een goede flow en het reduceren van verspillingen zijn verder veel generieke/eenvoudige Excel tools niet toereikend, en wordt het snel casus specifiek.

Hoe herken je (gebrek aan) flow?

Er zijn verschillende manieren om te herkennen of – en waar – er (gebrek aan) flow in het proces is. Een manier is door de eerder gebruikte waardestroom analyses, met bijbehorende verspillingen (NVA). Verspillingen die een goed beeld geven van het gebrek aan flow in het proces zijn bijv. veel voorraad, lange wachttijden en veel rework. Dit leidt namelijk tot langere bewerkingstijden, wachttijden en doorlooptijden. Door de vragen te stellen; (1) Hoeveel tijd zou je kwijt zijn met de werkzaamheden als alles in een keer goed gaat, en je niet hoeft te wachten? en (2) Hoe lang doe je er nu over in totaal?, krijg je een indicatie van de mate van flow in je proces.

Flow berekenen m.b.v. procestijden
– procestijden en procesefficiëntie berekenen

Door de (waarde toevoegende) bewerkingstijden af te zetten tegen de totale (doorloop)tijd van het proces, kun je de procesefficiëntie bepalen. Hoe hoger deze efficiëntie, hoe hoger het aandeel in het proces waarin waarde wordt toegevoegd.

In het geval dat niet alle data makkelijk voor handen is, is de Wet van Little een rekenmethode die zou kunnen helpen bij het maken van een inschatting van de doorlooptijden of (maximum) tussenvoorraad.

Klik hier om direct de Procestijden en -efficiëntie Excel template te downloaden

Door het downloaden van de Excel templates ga je akkoord met de algemene voorwaarden.

Flow creëren m.b.v. takttijd en bezettingsgraad
– line balancing

Line balancing wordt vaak gebruikt bij het optimaliseren van de workload tussen bepaalde onderdelen/afdelingen/personen binnen een procesketen. Het idee erachter is dat je medewerkers en/of machines genoeg werk geeft om veel waarde toe te voegen, maar niet zoveel dat ze overvraagd worden.

Bij line balancing breng je in kaart om de hoeveel tijd er een nieuw product/order/mail/verzoek door komt (takttijd), en probeer je de werkzaamheden van de medewerkers en/of machines in deze keten zo af te stemmen dat hun bewerkingstijd t.o.v. de (netto) werktijd (bezettingsgraad) hoog genoeg is.

Als de bewerkingstijd hoger is dan de takttijd (cq. de bottleneck is) dan is de proces(keten)/lijn niet in balans en zijn er aanpassingen nodig, oftewel dan moet je stappen nemen om de “lijn te balanceren”.

Een Line balancing Excel template:

Klik hier om direct de Line Balancing Excel template te downloaden

Door het downloaden van de Excel templates ga je akkoord met de algemene voorwaarden.

Volgende stap: Pull

Als (zo veel mogelijk) verspillingen in het proces zijn geëlimineerd, is de volgende/ander stap om meer volgens het ‘pull’ principe te werken; een proces(keten) waarbij – voor zowel de externe als de interne klant – vraaggestuurd wordt gewerkt.

Deze website is opgezet om m.b.v. de Lean filosofie en praktische Excel tools gestructureerd de toegevoegde waarde in het werk (en leven) te vergroten, zodat we onze tijd en skills kunnen besteden aan dingen die er toe doen en echt impact maken. Mocht je bij jouw verandertraject een sparringpartner kunnen gebruiken, neem dan vrijblijvend contact op. Wellicht kunnen we je verder helpen.